سبک های یادگیری

رویکرد شخصی یادگیرندگان به یادگیری، حل مسئله، و پردازش اطلاعات یا روشی که یادگیرنده در یادگیری خود آن را به روش های دیگر ترجیح می دهد. وولفلک اصطلاح ترجیح یادگیری را بهتر از سبک یادگیری می داند و آن را این گونه تعریف می کند: « راههای مورد پسند فرد برای مطالعه و یادگیری مانند استفاده از تصاویر به جای کتاب، کار کردن با دیگران به عوض تنها کار کردن، یادگیری در موقعیت های ساختارمند در مقابل موقعیت های غیر ساختارمند،  وغیره».

سبک یادگیری به اینکه یادگیرنده چگونه یاد می گیرد اشاره می کند نه به اینکه به چه خوبی از عهده ی یادگیری بر می آید.

اصطلاح مطرح دیگر در این زمینه سبک شناختی است. سبک شناختی را عمدتا به عنوان روشی که یادگیرنده به کمک آن اطلاعات را پردازش می کند تعریف کرده اند. یکی از پژوهشگران سبک های یادگیری گفته است: « می توان سبک شناختی را به عنوان یکی از اجزای مهم سبک یادگیری به حساب آورد.» بتنهایم نیز گفته است: « سبک شناختی زیر ساخت سبک یادگیری »

انواع سبک های یادگیری

الف. سبک های یادگیری شناختی

به روش هایی که شخص موضوع ها را ادراک می کند، اطلاعات را به خاطر می سپارد درباره ی مطالب می اندیشد، و مسائل را حل می کند گفته می شود.

ب. سبک های یادگیری عاطفی

در برگیرنده ی ویژگی های شخصیتی و هیجانی یادگیرنده مانند پشتکار، تنها کار کردن یا با دیگران کار کردن، پذیرش یا رد تقویت کننده های بیرونی است.

ج. سبک های یادگیری فیزیولوژیکی

جنبه ی زیست شناختی دارند و در برگیرنده واکنش فرد به محیط فیزیکی موثر بر یادگیری او هستند، مانند ترجیح دادن مطالعه در شب یا روز یا…

انواع سبک های یادگیری شناختی

گفتیم به روش هایی که شخص موضوع ها را ادراک می کند، اطلاعات را به خاطر می سپارد درباره ی مطالب می اندیشد، و مسائل را حل می کند گفته می شود. سبک های شناختی بسیار متنوع اند. مهم ترین و معروف ترین آنها:

1. سبک های وابسته به زمینه و نابسته به زمینه

این سبک ها گویای این است که قضاوتهای شخصی بعضی یادگیرندگان تحت تاثیر زمینه ی موضوع یادگیری قرار می گیرد، در حالی که برای بعضی یادگیرندگان دیگر تاثیر زمینه اندک است یا اصلا وجود ندارد.

افرادی که از لحاظ سبک یادگیری وابسته به زمینه اند به راحتی نمی توانند محرکها را از زمینه جدا کنند لذا ادراک های آنان به سادگی تحت تاثیر تغییرات زمینه ایی قرار می گیرد. این افراد کلی نگر هستند.

افرادی که از لحاظ سبک یادگیری نابسته به زمینه اند به سادگی می توانند محرک ها را از زمینه جدا سازند لذا ادراکهای آنان از تغییرات زمینه تاثیر چندانی نمی پذیرد. به افراد دارای سبک نابسته به زمینه تحلیلی نگر نیز می گویند.

یادگیرندگان مستقل از زمینه ترجیح می دهند تنها کار کنند، قادرند کوشش های خود را  در رابطه با انجام پروژه ها و حل مسائل سازمان دهند، و دوست دارند هدف هایشان را خودشان تعیین کنند از سوی دیگر یادگیرندگان وابسته به زمینه ترجیح می دهند در گروه کار کنند، با معلم تعامل بیشتر داشته باشند و به تکالیف سازمان یافته و تقویت بیرونی بیشتر نیازمندند. یادگیرندگان فارغ از زمینه دارای انگیزه ی درونی و در مقابا یادگیرندگان وابسته به زمینه دارای انگیزه بیرونی اند. همچنین سبک های مختلف یادگیری بر روش آموزشی معلمان نیز تاثیر می گذارند.

نکته واقعیت این است اکثریت افراد در حد وسط این دو قطب قرار می گیرند و تنها از بعضی جنبه ها متمایل به یکی از دو کرانه پیوستار وابسته به زمینه- نابسته به زمینه اند. همچنین هیچ یک از دو سبک بر دیگری برتری ندارد. ابزار سنجش سبک های وابسته به زمینه و نابسته به زمینه آزمون شکل های نهفته نام دارد.

2. سبک های تکانشی و تاملی

یادگیرندگان تکانشی سریع کار می کنند اما اشتباهات زیادی مرتکب می شوند؛ یادگیرندگان تاملی کند کار می کنند اما اشتباهات کمتری مرتکب  می شوند. موفقیت در حل مسئله را انطباق سبک مورد استفاده یادگیرنده با ویژگی های تکلیف یادگیری تعیین می کند. یعنی بعضی تکالیف نیازمند سبک یادگیری تاملی اند در حالی که بعضی تکالیف دیگر با سبک تکانشی بیشتر سازگارند. مثلا در حل مسائل ساده که تنها یک جواب قابل قبول وجود دارد  یادگیرندگان دارای سبک تاملی موفق ترند اما در مسائل پیچیده شامل ابعاد مختلف و چندین جواب محتمل یادگیرندگان تکانشی که به سرعت درست ترین راه حل ها را مورد ملاحظه قرار می دادند از یادگیرندگان تاملی افراطی موفق ترند. همچنین سنجش سبک های تکانشی و تاملی به وسیله ی آزمون همتایابی شکل های آشنا سنجش می شوند.