ارتباط سالم، ثمره‌ی یک وابستگی سالم است. این امر بیش از هر ارتباطی، در رابطه‌ی والدین و فرزندان، به‌طور محسوسی حقیقت پیدا می‌کند. کودکان دوست دارند که با هریک از والدین خود، ارتباطی گرم و پر محبت داشته باشند. تقویت توانایی برقراری ارتباط خوب با دیگران، می‌تواند به کودک در ایجاد رابطه‌ی صمیمانه با والدین خود بسیار کمک کند. با این وجود، گاهی یک رویداد تلخ و دردناک خانوادگی مثل جدایی عاطفی یا طلاق رسمی والدین، می‌تواند برقراری ارتباط خوب با پدر و مادر و صحبت با آن‌ها را برای کودک به کاری دشوار تبدیل کند. بنابراین اگر والد هستید و به دلیل جدایی از همسر یا هر مشکل دیگری، در ایجاد ارتباط با فرزند خود، دچار مشکل هستید، مطالعه‌ی این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب می‌خواهیم ۹ استراتژی مهم برای بهبود ارتباط والدین و فرزندان به شما پیشنهاد دهیم.
۱. از چگونگی روش ارتباط با فرزند خود آگاه باشید
بعضی از بچه‌ها علاقه دارند که در مورد هر موضوعی با دیگران گپ بزنند، در حالی که بسیاری دیگر محتاط‌تر هستند و کمتر در مورد هر چیزی درد و دل می‌کنند. چه فرزند شما اهل حرف زدن باشد و چه ساکت، آنچه مهم است این است که احساس کند برای هر کاری می‌تواند به‌عنوان والدینش نزد شما بیاید و از طرف شما حمایت شود. آشنایی با روش طریقه‌ی ارتباط‌گیری با فرزندتان، به شما در فهم چگونگی برقراری رابطه با او بسیار کمک خواهد کرد. حتی اگر صحبت کردن باب میل فرزندتان نیست، باز هم سعی کنید که زمانی را به او اختصاص دهید و لحظه‌های آرامش‌بخشی خلق کنید. این کار به کودکتان آرامش و اطمینان خواهد داد تا بتواند در مواقع لزوم با شما صحبت کند.
۲. از سخنرانی پر طمطراق و نصیحت اجتناب کنید
اگر والد هستید، احتمالاً با لحظاتی روبرو خواهید شد که نیاز است مطمئن شوید، آیا فرزندتان به حرف‌های شما گوش می‌دهد و متوجه پیام شما می‌شود یا خیر! یادتان باشد که سخنرانی و نق زدن به شما کمک نمی‌کند تا سریع‌تر دیوار میان خود و فرزندتان را خراب کنید. اگر احساس می‌کنید در حین مکالمه با کودکتان به یک دیوار بزرگ برخورد کرده‌اید، بهتر است که در آن لحظه، ادامه ندهید و صحبت کردن را رها کنید. در واقع به این فکر کنید که هدف شما از حرف زدن، درک درست کودکتان از مفهوم صحبت شما بوده است. بنابراین دنبال راهکاری باشید که در دفعات بعدی، کودک به بهترین وجه ممکن صحبت شما را بشنود و منظورتان را درک کند.
۳. به حرف‌های فرزند خود گوش کنید
در حالی که شما ممکن است از صحبت کردن در مورد خود لذت ببرند، در مقابل، شنیدن مدام برای دیگران می‌تواند خسته کننده باشد. در واقع در حین گفت‌وگو اگر طرف مقابل بسیار پرحرف باشد و به دیگران اجازه صحبت ندهد، دیگر ارتباط مؤثری شکل نخواهد گرفت. به همین دلیل مهم است که در حین صحبت با بچه‌ها، حتماً به آنچه شنیده‌اید، فکر کنید و حتماً شنیده‌هایتان را برای ابراز توجه بیشتر بیان کنید.
شنونده‌ی فعال بودن در هنگام صحبت با فرزندتان یک مهارت مهم است که باید تمرین کنید. در طول مکالمات با فرزندان، تمام توجه خودتان را به آن‌ها معطوف کنید و نشان دهید که به شنیدن آنچه می‌گویند علاقمند هستید. این واکنش خوشایند شامل برقراری تماس چشمی و کنار گذاشتن چیزهای پرت‌کننده‌ی حواس، مانند تلفن همراه، در حین صحبت‌های کودک است.
۴. به فرزند خود متفکرانه پاسخ دهید
وقتی نوبت به شما می‌رسد که صحبت کنید، به کودکتان متفکرانه پاسخ دهید. یکی از بهترین روش‌های نشان دادن توجه شما به کودکتان، پرسیدن در مورد جزئیات بیشتر موضوع صحبت است تا بتوانید احساس او را عمیق‌تر درک کنید. حتی گاهی لازم است که بخشی از مکالمه خود را در موقعیت‌های بعدی مطرح کنید تا به فرزندتان نشان دهید، آنچه را که در این گفت‌وگو رد و بدل کرده‌اید، کاملاً به خاطر می‌آورید. با این طرز گفت‌وگو از بحث‌های انفجاری و پرخاش‌های احتمالی جلوگیری خواهید کرد و می‌توانید بیش از پیش فرزندتان را بشناسید.
همچنین بسیار مهم است که به هر چیزی که فرزندتان در حین مکالمه می‌گوید و می‌تواند برای شما به عنوان والدین او نگران کننده باشد، با دقت گوش دهید. زیرا ممکن است، زمانی که بچه‌ها در مورد احساسات خود صحبت می‌کنند، کاملاً مستقیم به منظور خود اشاره کنند. اما حتی اگر این‌طور هم نباشند، چیزهایی که می‌گویند، می‌تواند به شما نسبت به احساس واقعی فرزندتان بینش دهد.
۵. احساسات خود را آشکار کنید
علاوه بر گوش دادن به آنچه فرزندتان می‌گوید، آشکار کردن احساسات خودتان هم لازم است. ابراز احساس از طرف شما، سبب شکل‌گیری ارتباطی صمیمی و صادقانه بین شما و فرزندتان خواهد شد. اجازه دهید که بچه‌ها بدانند که چه چیزی برای شما اهمیت بیشتری دارد و این تنها با بیان صادقانه‌ی احساستان ممکن است. اگر به دلیل مشکلات و تغییرات اساسی اخیر در زندگی شخصی خود، مثل طلاق از همسرتان ناراحت هستید، می‌توانید از این احساس به فرزندتان هم بگویید. همچنین به خاطر داشته باشید که در حین صحبت، صدایتان بلند نباشد و بیش از حد لحن محکمی نداشته باشید، زیرا در چنین شرایطی ممکن است که این مکالمه در نهایت به یک مشاجره تبدیل شود.
۶. از کتاب خواندن غافل نشوید
کتاب‌ها می‌توانند منابع اطلاعاتی مفیدی در مورد فرزندپروری و به طور کلی روابط با دیگران باشند. برخی از کتاب‌ها می‌توانند پیشنهادات و نکاتی را برای والدینی که می‌خواهند ارتباطشان را با کودک خود بهبود بخشند، ارائه دهند. اگر رابطه‌ی شما و فرزندتان پیچیده شده است، کتاب‌ها بیش از همه چیز کمکتان خواهند کرد. به‌عنوان یک پیشنهاد مفید می‌توانید با فرزندان خود کتاب بخوانید یا به آن‌ها اجازه دهید که خودشان به تنهایی کتاب بخوانند. مطالعه به شما و بچه‌ها کمک خواهد کرد تا از احساس‌ها و دیدگاه‌های همدیگر درک بهتری داشته باشید.
۷. داستان‌ها و خاطره‌هایی با پیام مثبت برای آن‌ها تعریف کنید
بچه‌ها عاشق شنیدن داستان‌هایی در مورد همه چیز هستند، اما شنیدن ماجراها و خاطراتی درباره‌ی والدینش برای کودکان می‌تواند بسیار خاص و جذاب باشد. بنابراین به‌عنوان والدین، لازم است که داستان‌هایی را برای فرزندتان تعریف کنید، اما فقط سراغ داستان‌هایی را بروید که در نهایت هدف مثبتی داشته باشند. در هنگام تعریف خاطرات، آن‌ها را به گونه‌ای بیان کنید که از آن‌ها برداشت منفی نشود. بنابراین واضح است که قبل از به اشتراک گذاشتن هر داستان و خاطره‌ای با فرزندتان، باید سن و سطح بلوغ او را نیز در نظر بگیرید تا مطمئن شوید که او به درستی هدف ماجرای گفته شده را درک می‌کند و برداشت منفی نخواهد کرد.
۸. هر روز زمانی را برای صحبت کردن با فرزند خود اختصاص دهید
شما ممکن است در اکثر مواقع برنامه‌ی روزانه‌ی فشرده‌ای داشته باشید، اما فرزندانتان نیز در این زمینه دست کمی از شما ندارد. زیرا با وجود مدرسه، تکالیف روزانه، برنامه‌های فوق برنامه، وقت‌گذرانی با دوستان و… فرزندان شما نیز ممکن است به سختی برای هر چیزی خارج از برنامه خود وقت بگذارند و کمتر زمانی برای در کنار شما بودن پیدا کنند. با این حال، والدین و فرزندان همیشه باید در هر روز زمان مختصری را برای اختصاص به یکدیگر پیدا کنند. بنابراین اگر پدر یا مادر هستید، سعی کنید از تمام لحظات مرده و به ظاهر پیش پا افتاده، برای صحبت با کودک خود استفاده کنید. این زمان‌ها ممکن است هنگام رانندگی به سمت کلاس‌های موسیقی، خوردن یک صبحانه سریع قبل از رفتن به محل کار یا مدرسه، سر میز شام یا حتی درست قبل از خواب باشد. فقط اختصاص چند دقیقه می‌تواند تفاوت بزرگی در بهبود ارتباط والدین و فرزندان ایجاد کند.
۹. با همسر سابقتان در مورد فرزندتان حرف بزنید
در شرایطی که والدین از یکدیگر جدا شده‌اند، نیاز است که آن‌ها زمانی را برای صحبت در مورد فرزندشان اختصاص دهند. بنابراین اگر فرزندتان با شما زندگی می‌کند، باز هم لازم است تا حد امکان تمام مسائل مربوط به فرزندتان را با همسر سابق خود در میان گذارید تا این مشکلات به‌طور مشترک حل شود. دو والد راحت‌تر و بهتر می‌توانند در مورد بچه‌ها تصمیم بگیرند.
کودکی که دو والد دارد و هر دو به طور مساوی درگیر پرورش او هستند، معمولاً اعتماد به نفس بیشتری دارد و در بزرگ‌سالی شادتر خواهد بود. کودکانی که والدینشان به‌طور موثر با یدیگر گفت‌وگو می‌کنند، نسبت به کودکانی که با کمبود ارتباط بین والدین بزرگ می‌شوند، سازگاری بهتری دارند. به یاد داشته باشید، بهترین راه برای بهبود ارتباط والدین و فرزند، مشارکت دادن هر دو والد درفرآیند تربیت و پرورش است. البته در مواقعی هم نمی‌توانید یا بنا به دلایلی نمی‌خواهید همسر سابق خود را در امر تربیت فرزندان مشارکت دهید. در چنین شرایطی بسیار مهم است که کودکان بتوانند درک کنند که با وجود جدایی والدین، هنوز هم برای هر دوی آن‌ها دوست داشتنی و عزیز هستند.
در آخر
اکنون وقت آن رسیده که زمانی را برای کشف راه‌های ارتباطی با فرزندان خود اختصاص دهید. به یاد داشته باشید، ارتباط یک خیابان دو طرفه است. ممکن است، فکر کنید که رابطه محکمی با فرزندان خود دارید، اما این لزوماً به این معنا نیست که آن‌ها هم احساس مشابهی نسبت به شما دارند. بنابراین در طول رشد فرزندان به دنبال روش‌های تازه‌ای برای مستحکم شدن رابطه‌ی خودتان با آن‌ها باشید و یادتان باشد که نحوه‌ی این ارتباط، در طول بالغ شدن آن‌ها تکامل پیدا می‌کند. مهارت‌های برقراری ارتباط با کودک خود را از همان سنین پایین تمرین کنید تا کیفیت سلامت رابطه‌ی شما با او در آینده تضمین شود.
